Hello Mzungu!

Het is 19 uur terwijl ik in mijn guesthouse zit op de Wagagai farm, de zon is net onder, dinner staat klaar in de keuken en ik heb inmiddels alweer Amsterdams gezelschap van Robert. Er is veel gebeurd de afgelopen 10 dagen, dus het werd toch wel eens tijd voor een verhaaltje!

Na een vliegreis, die niet zozeer vermoeiend was door de duur maar meer door mijn reisgezelschap, ben ik heel goed aangekomen op Entebbe Airport. Naast ongeveer 5 huilende Afrikaanse kindjes per vierkante meter, zat ik naast een Amerikaanse vrouw, Wendy, die werkzaam was in Public Health. Zij wist me in 6 uur tijd het bloed onder mijn nagels vandaan te halen, door me compleet aan me zelf te laten twijfelen aan alle voorbereidingen die ik had getroffen. Ik zou nog even geen malariatabletten slikken (op advies van Nederlanders hier), zij gebruikte 12 jaar lang preventieve tabletten toen ze in Nicaragua woonde. Ik had geen precies adres om op te geven bij de douane, zij lachte me uit. Zij had een paar maanden geleden al een visum aangevraagd bij de ambassade, ik zou die kopen op het vliegveld zelf. Toen ze zichzelf ook nog tijdens de landing met DEET (anti-mosquito spray) begon te bewerken, was ik blij dat we bijna aangekomen waren. Ik stond fluitend in de rij bij de douane, waar ik in ruil voor 50 dollar een stempeltje in mijn paspoort kreeg en zwaaide haar met mijn US fake smile uit bij de koffers, alwaar Willemien en Maarten me al stonden op te wachten. Heerlijk om door hun te worden opgehaald. In het donker reden we naar hun huis aan het Victoria Lake en dronken we tot 1 uur lekker wat biertjes op de veranda. Het evenaar klimaat staat me wel aan, nooit kouder dan 20 graden en overdag zon met wat wolkjes tot 30 graden! Toen ik ’s ochtends wakker werd zag ik pas echt op wat voor een prachtige plek ze hun huis hadden geplant, met een mooie tuin, zwembad en strandje, heerlijk ontwaken! ’s Middags gingen we even naar het babyhome dat Willemien mede heeft helpen opzetten voor een kassencomplex in de buurt, en daarna brachten ze me naar Marion, de founder van de Wagagai Health Clinic.

Greenhouses at Wagagai Farm

Zij woont hier met haar man en kinderen al 10 jaar in Uganda en zij hebben samen Wagagai opgezet, een 10 hectare groot kassencomplex voor bloemstekken voor het buitenland met 1500 Ugandese werknemers. Twee jaar geleden kwam het idee voor een Health Centre voor werknemers en outsiders, en zo geschiedde. Zonder medische achtergrond staat er nu door het doorzettingsvermogen van Marion een kliniek!

Voordat ik deze zelf mocht aanschouwen, gingen we eerst haar kinderen ophalen van een kinderfeestje, het was natuurlijk ook zaterdagmiddag. Zo kwam ik terecht bij het huis waar de feestscene-aan-het-zwembad en de making-love-to-Idi-Amins-wife-scene van de film The Last King Of Scotland waren opgenomen, en nu 15 kinderen in het zwembad lagen. Daarna door naar de Internationale School of Uganda waar een voetbaltoernooi was voor de kinderen. Afstanden die je hier met de auto aflegt, zijn niet alleen ver van elkaar, het verkeer werkt ook niet altijd mee. Door stijgende welvaart zijn oude geimporteerde auto’s steeds populairder en wordt het dan ook steeds drukker op de 2-baansweg tussen Kampala en Entebbe (40 km), niet in de laatste plaats door de vele scooter-taxi’s (boda-boda’s) en Toyota taxi busjes (matatu’s) met dikke zwarte rookwolken. Het weekend heb ik kennis gemaakt met Olav en de dochters Paula en Isabel, lekker gegeten, gezwommen, spelletjes gespeeld en ingelezen (jaja de Lonely Planet is onvermijdelijk...). Zij wonen prachtig, ook aan het meer, in een zelfontworpen huis midden in de natuur, maar nog steeds op het terrein van de farm .

Vaccinatieprogramma voor baby's

Aan de andere kant van dit terrein staat dus de kliniek, waar ik maandagmorgen om 9 uur aan iedereen werd voorgesteld door Marion aan de 30-koppige, volledig Ugandese staff. Ik werd door iedereen ‘most welcome’ geheten en er werd al veel heen en weergelachen over het uitspreken van namen. Ugandezen zijn over het algemeen heel hartelijk, aardig en bescheiden, en spreken (goed) Engels, wat ook wel goed uitkomt!

De kliniek heeft een geautomatiseerd DataCare systeem, dus patienten kunnen zich melden bij de balie, worden ingevoerd of opgezocht in het systeem, gaan door naar triage waar bloeddruk, gewicht en temperatuur worden opgemeten en moeten vervolgens wachten op hun consult met de clinical officer. Dit is een soort uitgebreide huisarts, en er werken er 4 hier: Safina, Fred, Joy en Sylvester. Mocht er reden voor opname zijn, staan er 15 opname bedden. Deze week waren er veel malaria patienten (vooral kinderen), vrouwen voor controle na een bevalling of keizersnede in de kliniek, een baby met een longontsteking, eentje met 3^de graads brandwonden aan beide handen en een voet door kokende olie, een AIDS patient met Kaposi Sarcoma en eentje die er zo erg aan toe was (uitgemergeld en veel infecties) dat deze naar een gespecialiseerd hospitaal is verwezen.

Om 9 uur is de ward round langs alle opgenomen patienten door de dienstdoende arts, maar dat kan ook om 10 uur zijn, dat maakt allemaal niet zoveel uit hier. Zo’n ronde is leerzaam, er wordt bekeken of er vorderingen zijn, wat er het beste getest kan worden en welke antibiotica er nog meer bij moet worden gespoten (werkelijk iedere patient hier krijgt intraveneuze antiobiotica toegediend!). Tussendoor wordt er wat af gesmst en gekletst op de zalen, over het verschil tussen moslims en christenen, over de kleur map waar het dossier van de patient inzit, over matrassen (??) en natuurlijk zijn ze benieuwd naar Nederland. Zo kreeg ik de vraag: But mister Hens, tell me, why are you so rich and why are we so poor, we are lazy aren’t we? Ik kon dit natuurlijk niet helemaal tegenspreken, maar moest natuurlijk ook wel even een positieve kanttekening aanbrengen, dat mensen hier aardig en open waren, en Nederlands vooral maar zo hard mogelijk werken voor hun geld en met norse gezichten zich door de stad verplaatsen. Rose, een nurse, kon dit beamen want zij is 6 maanden in Nederland geweest en zit dus ook af en toe Nederlands tegen me te praten. Op donderdag zijn we samen even naar Entebbe gegaan, om maar even van het terrein van de farm af te kunnen. Het is 15 minuten per boda boda op een dirtroad voor 75 cent, en dan nog een kwartier in een matatu voor 15 cent, living large!! We hebben even een rondje gelopen door deze wereldstad met vliegveld en  60.000 inwoners en wat dingetjes gekocht en wat gedronken.

Het leven op Wagagai is namelijk volledig verzorgd! In de eerste week sliep ik in het huis van Marion en Olav, met ontbijt en avondeten (gekookt door Mary, iedereen heeft hier personeel) en de lunch staat altijd klaar in het guesthouse waar ik nu met Robert zit. We eten dan met de senior staff van de farm, dus door met deze 8 man te lunchen, krijgen we ook het een en ander mee van de wereld van bloemen kweken, greenhouses aanleggen, en luie Ugandezen aan het werk krijgen. Slenterend in hun werkkledij over het terrein is het Kalverstraat publiek er niets bij!

Verder heb ik deze week nog malaria parasieten op leren sporen in bloed van patienten onder de microscoop, met lampionnen voor Sint Maarten met de kinderen het terrein overgelopen, een circumcision bijgewoond in het theatre (operatiekamer) van de kliniek, waar de ok-assistente van Sylvester de vraag kreeg om uit te leggen ‘that circumsized men taste sweeter than normal men, tell him!!’ en het een en ander van de organisatie en de verbeterpunten meegekregen van Marion.

Op zaterdag komt er altijd een chirurg en anesthesist uit Kampala om geplande operaties uit te voeren. Ik was bij een tweede besnijdenis, een vrouw waarbij een goedaardige knobbel uit de borst werd verwijderd en een man voor het verwijderen van aambeien en het openleggen van een fistel. Als de telefoon van de anesthesist gaat is, er alle tijd om te antwoorden en als het kapje met de verdoving even losraakt, komt de patient gewoon een klein beetje bij, no problem. “Hey dr Eric, it’s me, how are you? I am in Wagagai. NO I am not just making money, I am helping my patients HAHAHA’. Mooie vent.

Daarna zou ik met de chirurg meerijden naar Kampala, ware het niet dat zijn accu het had begeven.



In dit dorpje aan het Lake
wachten op een volle

 Een matatu was de enige optie en na drie kwartier in de zon te hebben gewacht tot mijn busje voor 14 volgestouwd zat met 16 man, 2 baby’s en een beeldbuis waar Nederland-Duitsland in ’88 goed op te volgen was, kon de reis van een uur beginnen, dit alles voor het luttele bedrag van 2500 shilling, nog geen euro. Toch leuk om even te vermelden.

In Kampala werd ik verwelkomd door Pieter Jongens, enthousiast als ie is, en hebben we een ouderwetse kroegentocht Uganda Style gedaan. Na iedere halve liter pils weer een boda boda opgezocht, wat gegeten, roulette gespeeld met wat gin tonic (ja toch!?) en zoals het een echte Amsterdammer betaamt, via een buitenbar in Kabalagala (the Red Light District van Kampala) vol hoeren, geeindigd in the Bubbles. Dit is meer een Irish Pub dan het welbekende feest café, maar toch waren hier wel een aantal Nederlands te vinden, waaronder de baas (en huisgenoot) van Pieter, Boldewijn en zijn vriendin.

Na een ontspannen zondagje in het altijd drukke, stoffige en levendige Kampala hebben we even wat plannen gemaakt voor een tripje volgend weekend en met Janwillem, een andere huisgenoot van Pieter, een mooier casino bezocht voor een potje blackjack, wat de Afrikaanse vrouwen bij ons aan tafel niet echt konden waarderen... “I am here for making money, you are just here for fun!”.

Gisteren is Robert aangekomen en zijn we samen verhuisd naar een eigen guesthouse ergens op het terrein hier, met onze enige echt eigen Grace die ons s ochtends wekt met een gebakken eitje, en niet naar huis gaat voordat er dinner klaarstaat. Wat een leven!!!